Noord Bali

Dolfijnen, kruidnagelbossen, watervallen en kratermeren

We verlaten Pandang Bai en rijden noordwaarts via de kustroute naar Lovina. Op de hoogte van Tulamben komen we het dichtst in de buurt van de machtige Gunung Agung; de actieve vulkaan die in 1963 dit gebied met zijn lavastromen overspoeld heeft. De hele omgeving is er door gevormd. We rijden langs een steppeachtig, overwegend met vetplanten begroeide woestenij. De Agung heeft zich een dik half jaar geleden weer geroerd met als gevolg de evacuatie van vele duizenden mensen uit dit gebied. De vriendin van de chauffeur rijdt mee; het is een lange rit, retour ongeveer acht uur, en ze wil hem op de terugweg wakker houden. Ze heeft vijftien familieleden uit deze streek tijdens de evacuatie een maand lang onderdak verleend. Er heerste in dit gebied al veel armoede en dat werd alleen maar erger; iedereen moest op hetzelfde moment zijn vee verkopen en dat leverde niets meer op.

Ons nieuwe onderkomen ligt op een heuvel met uitzicht over het kustgebied van Lovina. We genieten volop van ’ons’ zwembad en de zonsondergang. De volgende dag bezoeken we de voormalige hoofdstad Singharaya. Het is een expeditie op zich. We lopen de steile heuvel af en komen na een half uur op de hoofdstraat aan die evenwijdig aan de kust loopt. Na een praatje met een bewaker van een supermarkt lukt het om het openbaar vervoer aan te houden. We hobbelen in een oude autobus naar het centrum van de stad. In de hitte lopen we in de richting van de bibliotheek en het museum, volgens onze reisgids één van de highlights. Na een dik uur lopen vinden we een restaurantje waar we lunchen en na wat navraag worden we gratis door de eigenaar en een vriend op de scooter naar de bibliotheek gebracht.

In de bibliotheek is de geschiedenis van Bali bewaard gebleven. Gekalligrafeerd op gefermenteerde palmbladeren en opgeslagen in eindeloze rijen dozen. Door middelbare scholieren wordt een demonstratie gegeven; eerst maak je met een scherp mesje inkervingen in het gedroogde blad en vervolgens wordt het schrift met inkt zichtbaar gemaakt. Als ik verwijs naar Harry Potter verschijnt er een grote grijns op hun gezichten; die kennen ze hier ook!

We moeten terug maar hoe? Het is makkelijk reizen met Wim, die houdt gewoon een busje aan en vraagt hoeveel het kost om naar Lovina gebracht te worden. Iedereen wil immers geld verdienen. Binnen een kwartier hebben we een ritje naar huis voor negen euro; een kleine drie kwartier rijden.

De volgende ochtend staan we vroeg, 05.15 uur, op. We gaan dolfijnen spotten. Het stelt niet zo veel voor, er staat veel wind en de dolfijnen zijn moeilijk zichtbaar in de golven. Spectaculair is echter de zonsopgang boven zee en het fraaie lichtspel met de wolken en bergen in het binnenland.

We hebben een auto met chauffeur gehuurd die ons naar Munduk brengt; een bergdorpje op ongeveer 1000 meter hoogte dat bekend staat om zijn wandelingen langs watervallen en rijstvelden. We lopen door het dorp terwijl de kinderen vanuit school worden opgehaald. Geen files met auto’s en kletsende moeders maar met scooters met rokende jonge mannen. Tot onze grote verbazing zien we dat de jonge kinderen zelf ook op een scooter rijden. Ze komen amper met hun voeten aan de grond. Officieel mogen ze pas met 17 jaar op een scooter rijden. Geen wonder dat hier zoveel ongelukken gebeuren!

De wandeling van ongeveer vijf kilometer leidt ons door geurige kruidnagelbossen, van de ene vallei naar de andere, duizend trappen op en af. Het ruikt heerlijk; de exotische geuren van gedroogde kruidnagels, koffiebonen en nootmuskaat worden vergezeld door het geluid van ruisend water. Watervallen storten van enorme hoogte naar beneden. Wat een natuur en rijkdom. We zijn beland in de tuinen van Bali. Op de route worden de kruidnagels geoogst; op eigengemaakte ladders van bamboe staan mensen wel op een hoogte van tien meter halsbrekende toeren uit te halen om de kruidnagels te verzamelen, die vervolgens in de zon gepeld en gedroogd worden. Elke kruidnagel verdient respect. Na vier uur lopen komen we terug in het bergdorp waar we genieten op een terras en onze vermoeide spieren en knieën rust gunnen.

Vrijdag lonkt het driemerengebied; Danau Buyan, Danau Tamblingan en Danua Bratan. We rijden zuidwaarts naar het Tamblinganmeer, een oud kratermeer, op zo’n 1300 meter hoogte. Het is koud hier! We dalen de helling van de krater af en lopen zo’n twee uur door het tropisch regenwoud naar de oever van het meer. Na onze ervaring in de Filipijnen hebben we toch maar een gids genomen. Een heerlijke wandeling door exotisch groen in vele schakeringen. We steken het meer over met een kano en zijn verbaasd over het gering aantal toeristen dat we hier tegenkomen. Dat wordt later op de dag wel anders. Het Bratan meer dat bekend staat om zijn ingebouwde tempel ‘Pura Ulun’ en het dorp Candikuning, bekend om de fruit- en groentemarkt, staat vol met toeristenbussen vanuit het zuiden. Dit slaan we maar even over.

Na de lunch wandelen we door de gigantische, een beetje verwaarloosde, botanische tuin van 160 ha groot. Het is mistig, druilerig en koud en na een uurtje hebben we het wel gezien en keren huiswaarts. Terug naar de warmte op zeeniveau.

Vandaag hebben we de hotsprings in de buurt bezocht. We starten te voet maar halverwege stopt een klein roestig busje; een zogenaamd Bemo. Vroeger hét openbaar vervoer in Indonesië. Tegenwoordig hebben de meeste mensen een scooter. Hij brengt ons naar de hotsprings voor ‘twenty, twenty’, dat is ongeveer twee ceuro vijftig. Hij blijft op ons wachten en zelfs nadat we in Lovina Beach geluncht hebben brengt hij ons terug naar ons verblijf. Weer opnieuw voor enkele euro’s.

Morgen begint de reis huiswaarts. Het vliegtuig vertrekt om middernacht, we hebben nog genoeg tijd om Ubud, het toeristenmekka van centraal Bali, te bezoeken en de laatste gezellige inkopen te doen. Het was een bijzondere afwisselende vakantie.

Iedereen weer bedankt voor jullie reacties. Altijd leuk om te lezen!

Tot een volgende reis
Wim en Lidy